آشنایی با برنامه‌نویسی
برنامه‌نویسی یکی از محبوب‌ترین و پردرآمدترین تخصص‌ها در حوزه علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات و ارتباطات شناخته می‌شود. یک برنامه‌نویس کامپیوتر، نرم‌افزارهای مختلف اعم از بازی‌های کامپیوتری، اپلیکیشن موبایل و محصولات نرم‌افزاری سازمانی و… را کدنویسی می‌کند. براساس تعریف جهانی، برنامه‌نویسی شامل فرایند نوشتن، رفع اشکال (debug) ، تست برنامه‌ها برای اطمینان از حصول به نتیجه دلخواه، نگهداری کد برنامه‌ها (source code) و توسعه انواع نرم‌افزار کامپیوترها است.
شاخه‌های مهم شغل برنامه‌نویسی شامل:
برنامه‌نویس اپلیکیشن (Application Programmers)
برنامه‌نویس سیستم‌ها (System Programmers)
برنامه‌نویس بازی (Game Programmers)
برنامه‌نویس موبایل (Mobile Programmers)
برنامه‌نویس وب (Web Programmers)
برنامه‌نویسی امروزه تعاریف گسترده‌تری دارد، برای مثال یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار (Software Developr) یا توسعه‌دهنده وب(Web Developer)
برنامه‌نویس طرح‌هایی که مهندس تحلیل‌گر نرم‌افزار تهیه کرده را به صورت کد نوشته، سپس برنامه‌ها و کدهای تولید شده را اجرا، آزمایش و رفع اشکال کرده، تا به نتایج مورد نظر برسد. این کار مستلزم طراحی نرم‌افزار، ایجاد مدل‌ها و فلوچارت‌های ارائه دهنده چگونگی نوشتن کدها و طراحی رابط کاربری سیستم می‌باشد.
برخی از برنامه‌های ساده زمان کمی برای نوشتن نیاز دارند، مانند اپلیکیشن‌های موبایل و برخی برنامه‌های دیگر مانند سیستم‌های عامل یا نرم‌افزارهای سازمانی پیچیده‌ترند و نوشتن آنها زمان‌بر است.
برنامه‌نویس معمولاً به تنهایی کار می‌کند ولی گاهی اوقات در پروژه‌های بزرگ با سایر متخصصان به صورت تیمی همکاری می‌کند. بسیاری دیگر از برنامه‌نویسان هم هستند که به صورت دورکار فعالیت می‌کنند و اصطلاحاً آزادکار(Freelancer) هستند.
تحصیلات و نحوه ورود به شغل برنامه‌نویسی
مهمترین ویژگی شغل برنامه‌نویسی این است که آنچه مهم است تجربه و تخصص است نه مدرک دانشگاهی. برای آموزش برنامه‌نویسی هم می‌توان تحصیلات آکادمیک کسب کرد و هم در کلاس‌های آزاد آموزش دید. کارفرمایان برای استخدام برنامه‌نویس، معمولاً به تجربه کاری و تسلط بر زبان‌های برنامه‌نویسی فرد موردنظر، بسیار اهمیت می‌دهند.
فارغ‌التحصیلان با هر مدرکی در علوم کامپیوتر، مهندسی نرم‌افزار، مهندسی فناوری اطلاعات آمادگی بیشتری برای ورود به این شغل دارند. در هنرستان‌های فنی‌وحرفه ای و کاردانش و در دانشگاه علمی‌کاربردی هم رشته کامپیوتر وجود دارد که علاقه‌مندان می‌توانند برنامه‌نویسی را آموزش ببینند و جذب بازار کار شوند.
جهت دریافت مشاوره تخصصی و رایگان نرم افزارهای سازمانی با واحد فروش شرکت «پگاه‌سیستم» تماس بگیرید یا در کنار صفحه درخواست دمو دهید.
وظایف مهم یک برنامه‌نویس
وظیفه اصلی یک برنامه‌نویس کامپیوتر تولید برنامه‌ها یا توسعه نرم‌افزار موردنظر است. این الزامات از طریق تحلیل گر سیستم دریافت شده و طراحی می‌شود و برنامه‌نویس با رعایت قواعد برنامه‌نویسی و یکپارچه‌سازی با سایر برنامه‌ها در جهت اهداف مشخص شده پیش می‌رود.
در اکثر سازمان‌ها از سیستم‌های یکپارچه ERP جهت تبادل اطلاعات استفاده می‌شود که از ماژولهای مختلفی تشکیل شده است. یک برنامه‌نویس می‌تواند به صورت تخصصی برای هر یک از ماژول‌ها کدنویسی کند.
- مسئولیت‌ها و وظایف اصلی برنامه‌نویس عبارتند از:آشنایی با فناوری‌های به‌روز در برنامه‌نویسی و یادگیری مستمر و استفاده از تکنیک‌های جدید
- نوشتن کد به زبان‌هایی مانند Python ، C++ ، Java و… مطابق با نظر کارفرما یا مشتری
- آشنایی با نیاز بازار و به‌روزرسانی و توسعه نرم‌افزارها
- تست و رفع خطای نرم‌افزارهای تولید شده
- استفاده از کتابخانه کد برای سهولت در نوشتن نرم‌افزارها
- تهیه گزارش‌های موردنیاز از عملکرد سیستم‌ها برای افزایش کیفیت و ارتقاء کارایی سیستم
- همکاری با تیم تحلیل و کارشناسان دیگر و… برای جلوگیری از خطا و دوباره‌کاری
- همکاری با طراحان گرافیکی برای ایجاد یک برنامه کاربرپسند
- تسلط بر بانک‌های اطلاعاتی مثل Sql Server برای ذخیره‌سازی و تحلیل داده‌ها
- مستندسازی استاندارد فعالیت‌ها
- تسلط قابل قبول به زبان انگلیسی
فرصت‌های شغلی برنامه‌نویس
با توجه به رشد و توسعه صنعت کامپیوتر و فناوری اطلاعات در جهان و نفوذ و کاربرد آن در صنایع مختلف و زندگی روزمره، تقاضا برای تولید و توسعه انواع نرم‌افزارهای جدید درحال افزایش است. زمینه‌های کاری بسیار زیادی را در حوزه فناوری اطلاعات می‌توان پیش‌بینی کرد، از جمله کارکردن در واحد IT سازمان‌های دولتی یا کارکردن در یک شرکت تولیدکننده سیستم‌های نرم‌افزاری و یا فعالیت به صورت پروژه ای و شخصی (Freelancing).
مهمترین عامل در یافتن شغل مناسب در این حوزه، داشتن تجربه کافی، تخصص و تسلط بر تکنولوژی و زبان‌های برنامه‌نویسی روز دنیاست، خصوصا زبان‌های برنامه‌نویسی تحت وب.
حقوق و درآمد یک برنامه‌نویس
سطح تجربه مهمترین عامل در تعیین حقوق افراد در مشاغل مختلف است. قطعاً هرچه میزان تجربه بیشتری داشته باشید، حقوق و دستمزد شما نیز بیشترخواهد بود. برنامه‌نویسی که در بخش دولتی استخدام می‌شود، مطابق با قانون خدمات کشوری حقوق می‌گیرد.
در بخش خصوصی وضعیت متفاوت است و با توجه به میزان تجربه، تخصص و مهارت و نوع توافق صورت گرفته با کارفرما برنامه‌نویسان درآمدهای متفاوتی دارند. برنامه‌نویسی که به صورت شخصی یا (Freelancer) کار می‌کند، میزان درآمدش بستگی به تعداد پروژه‌هایی که می‌گیرد دارد.
ویژگی‌های شخصیتی مناسب برنامه‌نویسی
حقیقت امر این است که افراد موفق بسیاری از تیپ‌های شخصیتی مختلف هستند که در تمام مشاغل حضور دارند و به یقین نمی‌توان گفت که فقط تیپ‌های شخصیتی خاصی هستند که در یک شغل موفق می‌شوند. برای هر شخصی عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی، علاقه‌ها، ارزش‌ها، مهارت‌ها، شرایط جامعه، شرایط خانوادگی و … در انتخاب شغل مناسب آن شخص باید درنظر گرفته شود.
انواع آزمون‌های شخصیت که به رایگان در وب دردسترس است، می‌تواند در شناخت شخصیت هر فرد کمک کند. براساس مدل شخصیت شناسی MBTI نزدیک‌ترین تیپ شخصیتی برای شغل برنامه‌نویسیESTJ یا INTJ یا INTP است. هر فردی ویژگی های منحصربه‌فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد علایق متفاوتی دارند و به دنبال مشاغل متفاوتی می‌روند.
درمجموع افراد دارای ویژگی‌های زیر می‌توانند در شغل برنامه‌نویسی بسیار موفق باشند:
- افراد دارای تفکر تحلیلی و هوش الگوریتمی و ریاضی
- داشتن تمرکز بالا و دقت و توجه به جزئیات
- تمایل زیاد به یادگیری زبان‌های جدید و تخصص‌های به روز
- توانایی حل مساله و مهارت خطایابی
- داشتن ابتکار و ارائه راهکار خلاقانه
- توانایی کار تیمی و گروهی
چالش‌های یک برنامه‌نویس
ماهیت خاص شغل برنامه‌نویسی ممکن است چالش‌های پیچیده‌ای را ایجاد کند. با این حال چند چالش مهم برنامه‌نویس‌ها در سراسر جهان عبارتند از:
یک برنامه‌نویس بایستی حداقل به دو زبان برنامه‌نویسی تسلط داشته باشد.
برنامه‌نویس‌ها بیشتر زمان خود را پشت میز خود می‌گذارند و زمان کمی برای استراحت دارند.
یک برنامه‌نویس باید زمان‌بندی و برنامه‌ریزی دقیقی برای انجام وظایف و مسئولیت‌های خود داشته باشد.
برنامه‌نویس‌ها باید برای یادگیری تخصص‌های روز دنیا به طور مداوم در حال یادگیری باشد.