منظور از ایمنی و بهداشت شغلی چیست؟
شرایط و عواملی كه بر روی سلامتی و آسایش كاركنان اداری، کلیه كارگران، كاركنان پیمانكار ، بازدیدكنندگان و هرفرد دیگری درمحیط كار تاثیر بگذارد را به عنوان ایمنی و بهداشت شغلی می شناسیم. این گونه شرایط و عوامل برای هرسازمانی با توجه به ماهیت فعالیت های سازمان متفاوت است بایستی توجه داشت كه شناخت این عوامل و شرایط در یك سازمان از مهمترین فعالیتهای استقرار سیستم در یك سازمان است.
سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی چیست؟
بخشی از كل سیستم مدیریت كه باعث تسهیل مدیریت مخاطرات احتمالی مرتبط با ایمنی و بهداشت شغلی ناشی از فعالیتهای سازمان میگردد و دربردارنده ساختار سازمانی، طرح ریزی فعالیتها ، مسئولیت ها ، عملیات ، روش های اجرائی ، فرآیندها و منابع برای توسعه، استقرار، دستیابی، بازنگری و نگهداری خط مشی ایمنی سازمان می باشد. خط مشی S& OHدر هر سازمان محور كلیه فعالیت های یك سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی محسوب میشود و لازم است در جهت نیل به اهداف خط مشی سازمان منابع لازم اختصاص داده شود و ساختار سازمانی مسئولیت ها، روش های اجرائی مورد نیاز جهت نیل به اهداف خط مشی به گونه ای كارآمد تعیین شده و طرح ریزی ها و برنامهها در راستای نیل به این اهداف صورت پذیرد.
هدف ها و اهميت بهبود ايمني و بهداشت كار
خسارت هاي مالي و جاني گزافي كه نارسايي ايمني و بهداشت ايمني و بهداشت در محیط های کاری سرچشمه مي گيرد، به تنهايي مهمترین دليل براي توجيه برنامه هاي بهسازي محيط كار است. هدف هاي بهسازي وضع ايمني و بهداشت كار در درجهی نخست متوجه حمايت و حفظ كاركنان و در پي آن كاهش هزينهها است.
یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت با طراحی و اجرای مناسب و اثربخش دارای فواید ذیل است:
- ایجاد ساختاری که در آن بخش ایمنی و بهداشت حرفه ای همراه با نیروهای کارآمد و متخصص بعنوان موتور محرکه و مغز سیستم عمل کنند.
- اعمال اقدامات کنترلی در جداول زمانی مشخص در قالب برنامه های ضربتی، کوتاه مدت و بلندمدت مطابق با جدول تصمیم گیری سطح ریسک
- پایش اقدامات کنترلی بصورت بررسی میزان اثربخشی اقدامات و ارزیابی ریسک مجدد
- تعریف اقدامات کنترلی جدید بر طبق بررسی های اثربخشی
- بازرسی های منظم و دقیق ایمنی و بهداشت حرفه ای از محیط های کار و تهیه گزارشات از عدم انطباق ها
- استخراج رویدادها، عدم انطباق ها و مشکلات ایمنی و بهداشتی مشاهده شده
- ثبت اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه مرتبط با عدم انطباق ها و کنترل اثربخشی آنها
- ثبت، گزارش دهی و تجزیه و تحلیل کلیه رویدادهای سازمان
- اندازه گیری عوامل زیان آور محیط کار، استخراج عدم انطباق ها و ارايه اقدامات کنترلی موثر
سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت:
مديريت اطلاعات ايمني و بهداشت مربوط به كاركنان هر سازمان از اهميت قابل توجه اي برخوردار مي باشد چرا كه كاركنان هر سازمان مهمترين سرمايه آن سازمان مي باشد و توجه به مسائل ايمني كاركنان توجه به حفظ سرمايه اصلي سازمان مي باشد اين سيستم با توجه به ويژگيهاي مندرج در ذيل مي تواند ياريگر بخش ايمني و بهداشت هر سازمان جهت عملكرد بهينه تر باشد.
سیستم مدیریت مانور و بازدید:
آمادگي هر چه بيشتر و بهتر سازمانها در مقابله با حوادث احتمالي مي تواند باعث كاهش بسياري ازهزينه هاي حوادث در سازمانها گردد حوادثي كه گاه تاخير و عدم آمادگي سازمان در مقابله با آن حوادث ادامه حياط سازمانها را غير ممكن مي سازد و خسارات مالي و جاني فراواني را براي سازمان و جامعه ايجاد مي نمايد.
اين سيستم با تسهيل در مديريت و برنامه ريزي مانور و بازديد مي تواند ابزار مناسبي جهت ايجاد آمادگي براي مقابله با حوادث را ايجاد نمايد .
سیستم مدیریت ریسک ایمنی و جنبههای زیست محیطی:
امروزه اهميت شناخت، كنترل و كاهش تاثيرات جنبه هاي ايمني و زيست بر كسي پوشيده نيست جنبه هايي كه در صورت غفلت مي تواند زمينه ساز حوادث ناگوار و در نتيجه تحميل هزينه هاي فراوراني از نظر مالي و جاني براي سازمانها ، كاركنان و جامعه گردد اين سيستم با ايجاد شرايط متناسب جهت مديريت جنبههاي ريسك ايمني و زيست محيطي مي تواند ابزار مناسب جهت پيشگيري از آسيب هاي فراوان و ايجاد هزينه هاي شكست گردد.
برای ارزیابی سیستم های فوق الذکر می توان از استاندارد های OHSAS 18001 و ISO 14001 استفاده نمود که قابلیت یکپارچه سازی با دیگر سیستم های مدیریت، مانند ISO 9001 (در برگیرنده توجیهات کیفیتی) و کل مجموعه را در قالب سیستم مدیریت یکپارچه IMS ممیزی نمود.