راهنمای راه اندازی کسب و کار اینترنتی

سهولت دسترسی به کالا و خدمات و مبادله آن در فضای اینترنت، امکان مقایسه کیفیت و قیمت کالا با نمونه های مشابه، صرفه جویی در زمان، رقابتی بودن قیمت ها و ضروری نبودن حضور مشتری در محل باعث شده که دریافت و ارائه خدمات در بستر اینترنت با محبوبیت روزافزونی مواجه شود. به گونه ای که اکنون که تقریبا 25 سال از شروع کسب و کارهای آنلاین می گذرد، 3 تا 5 درصد کل تراکنش های مالی جهان در فضای وب انجام می گیرد.

با توجه به تغییرات ناشی از ورود فناوری در جوامع و شکل گیری فضای جدیدی از زندگی فردی و اجتماعی در بستر اینترنت، افراد متعددی هستند که تمایل به انجام فعالیت های اقتصادی مجاز در دنیای وب و کسب اطلاعات درباره نحوه راه اندازی کسب و کار آنلاین هستند.

روند رشد کسب و کار آنلاین در ایران

با توجه به سرعت پایین اینترنت در ایران و تمایل بیشتر مشتریان به مشاهده مستقیم کالا و ارزیابی کیفیت و نواقص آن به علت نبود اعتماد و امنیت لازم و کافی برای انجام مبادلات مالی، گمان می رفت کسب و کار آنلاین در ایران از رونق قابل توجهی برخوردار نباشد. اما به گفته رضا الفت نسب، دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی، با تمام شرایطی که ذکر شد، وضعیت تجارت الکترونیک در ایران چندان هم کم رونق نیست. وی می گوید: رشد کسب و کار آنلاین در ایران خوب بوده، به گونه ای که در حال حاضر تقریبا یک درصد معاملات دراین فضا انجام می گیرد. اما این رشد فعلا متوقف شده است. الفت نسب ادامه می دهد: رکود اقتصادی علت اصلی این توقف است. خرید و فروش در فروشگاه های مجازی همچون فیزیکی کم شده است. ضمن آن که این فروشگاه ها حمایتی از سوی دولت و نهادهای ذی ربط دریافت نمی کنند و بستری برای فرهنگ سازی و آشنایی بیشتر مردم با کسب و کارهای آنلاین فراهم نمی شود.

خلاقیت، گام اول در کارآفرینی و کسب درآمد اینترنتی

با توجه به ضریب نفوذ اینترنت پیش بینی می شود که اشتغالزایی در بستر وب هر روز بیشتر رونق بگیرد و جوانان ایرانی در آن فعال تر شوند. البته باید توجه داشت که مشاغل مجازی نیز همانند مشاغل سنتی می تواند با ورشکستگی و ناکامی همراه شود. بنابراین شناخت راه های موفقیت در آن بسیار ضروری و کلیدی است.

دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی در این باره می گوید: در این فضا کار تکراری دیگر پاسخگو نیست. خلاقیت در تولید ایده و اجرا، شرط لازم و اساسی موفقیت در تجارت الکترونیک است.باید توجه داشت که داشتن تیم منسجم و علاقه مند، بدون داشتن ایده قوی و قابل تبدیل به محصول، کافی نیست.

وی تأکید می کند: خلاقیت امر پیچیده و دور از دسترس نیست. هر چیزی در کنار ما اعم از خانه، محله و شهر می تواند عاملی برای بروز خلاقیت باشد. بررسی نیازهای مردم و تشکیل جلسات توفان فکری و بررسی موضوعات مختلف می تواند باعث ظهور و بروز ایده های جدید با آینده ای موفق باشد.

به گفته وی، اغلب کسب و کارهای اینترنتی که در ایران راه اندازی شده، الگو گرفته از نمونه های خارجی است و با توجه به این که دیگر ایده ای نمانده که بخواهد در داخل کشور اجرا شود، بنابراین تولید ایده های خلاقانه متناسب با ویژگی های بومی مردم ما در موفقیت افراد بسیار مهم است.

مراجع دریافت مشورت

حتما شما هم بارها شاهد این تبلیغ بوده اید که «با راه اندازی کسب و کار آنلاین حتی در خانه صاحب درآمدهای کلان و میلیونی شوید.» دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای آنلاین درباره این وعده ها می گوید: بارها از مرکز توسعه تجارت الکترونیک و سایر مراجع معتبر خواسته ایم که در بخش آموزش کسب و کارهای آنلاین ورود جدی داشته باشند، اما فعلا این تقاضاها هنوز به نتیجه نرسیده است.

وی ادامه می دهد: متاسفانه برخی موسسات بدون مجوز و نماد با وعده های کاذب، علاقه مندان و نیازمندان به شغل و درآمد را مورد سوء استفاده قرار می دهند و هزینه های کلانی را برای آموزش از آنها دریافت می کنند. در صورتی که مطالب آموزشی درباره کسب و کار آنلاین به شکل کتاب و مقاله آنقدر زیاد هست که خود فرد می تواند آنها را به صورت مستقیم دریافت کند و بیاموزد. حضور در آموزشگاه های معتبر طراحی وب و شرکت در سمینارهای مرتبط، دیگر راه های کسب اطلاعات مفید و آگاهی از تجربیات در این زمینه است.

سرمایه مورد نیاز برای درآمد مجازی

با وجود آن که راه اندازی برخی کسب و کارها نیاز به سرمایه بزرگ و قابل توجهی ندارد اما تقریبا اکثر افراد این توصیه را باور نمی کنند و همین عامل کوه بزرگی برای حرکت و راه اندازی یک کسب و کار پر سود می شود. الفت نسب در پاسخ به این چالش می گوید: میزان سرمایه در این کار بستگی به نوع ایده و فعالیت دارد. یک فرد حتی می تواند با یک لپ تاپ یا رایانه معمولی و دانش حداقلی درباره اینترنت، یک کسب و کار آنلاین راه اندازی کند. به عنوان مثال خانمی در یکی از روستاهای کشورمان با همین میزان امکاناتی که گفتم، بدون هیچ گونه کار تبلیغی و تنها با ایده خلاقانه و کار روی سئوی سایت، موفق به کسب درآمد از طریق فضای مجازی شده است. هر چند برخی از ایده ها نیاز به سرمایه و کار تیمی دارد.

احتمال موفقیت یا شکست

الفت نسب نیز همسو با اظهارات سایر کارشناسان معتقد است کسب و کارهای آنلاین کم ریسک ترین حوزه کاری است. وی ادامه می دهد: افراد در شروع می توانند با کسب آموزش های کلیدی از همان بستر اینترنت، روی سئوی سایت کار کنند تا با گذاشتن مطالب دست اول، رتبه خوبی را در گوگل کسب کند. نهایتا اگر در مدت زمان چهار تا شش ماه هم شکست خورد نه تنها سرمایه ای را از دست نداده، بلکه تجربیات ارزشمندی را کسب کرده است.

دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی خاطرنشان می کند: کسب و کار در فضای مجازی مانند فضای واقعی نیست که فرد در صورت موفق نشدن با ورشکستگی مالی سنگین مواجه شود.

وی در پاسخ به این پرسش که یک کسب و کار آنلاین در صورت فعالیت درست و منظم همراه با تقویت دانش در چه مدتی به سوددهی می رسد، می گوید: حدود سه تا پنج سال نیاز است که یک کسب و کار اینترنتی بتواند هزینه های خود را پوشش دهد. البته این مقوله بیشتر درباره وبسایت هایی است که مثلا 20 کارمند، انبار و غیره دارند. هر چند سایتی وجود دارد که در عرض یک سال به سوددهی رسیده و سایتی هم هست که به خاطر بی توجهی به نیازهای مشتری و نداشتن خلاقیت در کسب و کار، با گذشت هشت سال هنوز به سوددهی نرسیده است.

دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای آنلاین تأکید می کند: فردی که می خواهد کسب و کار اینترنتی راه اندازی کند با  آدم های دیگر فرق می کند، خیلی اهل غر زدن نیست و با موانع دست و پنجه نرم می کند و در مسیر موفقیت روزافزون گام برمی دارد.

اصول کسب اعتماد مشتری

از آنجاکه جذب مشتری جدید برای کسب و کارهای آنلاین بسیار مهم است بنابراین علاوه بر آشنایی با روش های نرخ گذاری، جلب اعتماد نیز بسیار اهمیت دارد.

الفت نسب دریافت نماد اعتماد الکترونیکی، بعد از راه اندازی سایت و معرفی کالا را جزو اقدامات اولیه می داند و می گوید: متقاضیان برای دریافت این نماد باید به مرکز توسعه تجارت الکتریکی وزارت صنعت مراجعه کنند. این نماد اعتماد فعلا در قالب یک ستاره و دو ستاره برای مشتریان صادر می شود.

وی ادامه می دهد: همچنین قرار است برای فروشگاه های اینترنتی نیز «جواز کسب» صادر شود که وجود این جواز باعث اعتماد بیشتر مردم می شود. صدور این جواز به تازگی شروع شده و تاکنون 30 فروشگاه آن را دریافت کرده اند. ارائه سرویس های پس از فروش و خدمات با کیفیت، موجب جلب اعتماد مردم و تبلیغ آن کسب و کار به دیگران می شود.

منبع: جام جم