اپلیکیشن هایی مثل تلگرام از کجا پول در می آورند؟ بخش دوم

در آسیا اپ های پیام رسانی مثل وی چت (محصول شرکت معظم تنسنت چین؛ محبوب در کشور چین)، لاین (یک استارت آپ ژاپنی که کره ای ها آن را خریده اند؛ محبوب در ژاپن، تایوان و تایلند) و کاکائوتاک (یک شرکت کره ای؛ محبوب در کره) به سمت خدمات اضافه حرکت کرده اند. با تمام این تفاسیر پول حاصله از تبلیغات به نسبت مدل های سنتی ای مثل فیسبوک و گوگل قابل توجه نیست؛ چراکه بر اساس تحقیقات صورت گرفته، پذیرش تبلیغات از سوی مصرف کنندگان محدود است و عموما باعث نارضایتی آن ها می شود (اتفاقی که در ایران در مورد وایبر افتاد.)

اپ های پیام رسان آسیایی از فروش تبلیغات درآمد دارند ولی لازمه رسیدن به آمار مناسب کلیک خوری، تبلیغات باکیفیت تر و فکر شده تر  است. پیام رسان ها برای سودآوری نیاز به ترفندها و راهبردهای متنوع دارند. ۲۰ درصد از درآمد لاین از فروش استیکر به دست می آید؛ در مقابل، بازی ها (به صورت فریمیوم) ۶۰ درصد از عایدی این شرکت را تامین می کنند.

 با این وجود مثلا در ۲۰۱۴ درآمد شرکت از برآوردها هم کمتر شد، تا جایی که سود خالص آن در این سال ۷۶ درصد کاهش داشت. وی چت شرکت Tencent هم با مشکل مشابه دست به گریبان است؛ اگر تحقیقات اخیر را مبنای تحلیل مان قرار دهیم این وضعیت مادامی که شرکت ها و موسسات به استفاده گسترده از خدمات اختصاصی شرکتی روی نیاورند ادامه می یابد.

با روی آوردن بانک ها، موسسه ها و شرکت ها به امنیت و اطمینانی که از این طریق فراهم می شود احتمالا رویه تغییر می کند. مثلا حدود ۱۰ میلیون از کاربران عمدتا جوان پیام رسان کیک از چت بات های شرکت های مورد نظر خود استفاده می کنند. فیسبوک مسنجر هم از کسب وکارها دعوت به ساخت حساب رسمی کرده تا با مشتریان خود ارتباط کامل تری داشته باشند. چند وبگاه فروش در این مسیر پیشگام شدند و نتایج خوبی هم گرفتند.

موسسان واتس اپ تا چندی پیش و قبل از خریدش به وسیله فیسبوک تلاش داشتند تا حد ممکن اپ خود را ساده و تقریبا منحصر به قابلیت پیام رسانی نگه داشته و برخلاف دیگر رقیبان، مثل لاین، کاکائوتاک، وی چت و وایبر، از هرگونه تبلیغات دوری کنند؛ در عوض از ابتدای سال دوم از کاربر مبلغی اندک دریافت می کردند. اما با این شیوه نمی توان به درآمدهای کلان رسید و علی رغم کاربران میلیاردی واتس اپ عایدی آن از پرداختی های سالانه مشترکان از چند میلیون دلار تجاوز نمی کرد.

 با مالکیت فیسبوک بر این پیام رسان، موسسان آن اعلام کردند که مسائل مالی اولویت شان نیست و با توجه به مالک جدید و ثروتمند شرکت، از خیر همان پرداخت سالانه هم می گذرند تا بر رشد کمی خود بیفزایند؛ البته هم زمان سیاست های فیسبوک مسنجر در واتس اپ هم اعمال شد تا بنگاه ها به استفاده از امکان «پیام های تجاری» ترغیب شوند.

البته وضعیت تلگرام، پیام رسان محبوب ایرانیان کمی متفاوت است. پاول دورف، موسس شرکت در مصاحبه های خود به صراحت اعلام کرده اعتقادی به درآمدزایی اپ های پیام رسان ندارد؛ به نظر او به محض ورود این اپ ها به حوزه پول سازی باید فاتحه امنیت و حریم خصوصی کاربران را خواند.

دورف معتقد است هزینه سر پا نگه داشتن پیام رسان ها را باید به شیوه هایی مثل ویکی پدیا تامین کرد یا نهایتا حامی مالی با شرایط سفت وسخت داشت. خبرهای جسته وگریخته ای از مذاکره های دورف با افرادی از گوگل و مایکروسافت (پای تقریبا ثابت همه خرید و فروش ها در حوزه فناوری) منتشر شده و دست كم تاکنون موافقت دورف جلب نشده است. باید دید او تا کی در برابر وسوسه مالی مقاومت خواهد کرد.

اگر بخواهیم فهرست وار شیوه های درآمدزایی اپ های پیام رسان را بر شمردیم می توانیم آن ها را در ۱۱ مورد جای دهیم:

۱- دریافت هزینه اشتراک؛ در این شیوه برای آغاز استفاده یا ادامه آن از مشترکان هزینه دریافت می شود. (همان کاری که واتس اپ تا چند سال پیش انجام می داد)

۲- تبلیغات؛ در این روش با نمایش انواع تبلیغات به صورت بنر و غیره از تبلیغات دهنده پول دریافت می شود.

۳- استیکرها؛ در این شیوه تصاویر ثابت و متحرک برای جذاب کردن نوشتار به مشترکان فروخته می شود. (مثل وایبر که در برخی کشورها استیکرها را پولی در اختیار کاربران قرار می داد.)

۳-۱ استیکرهای رایگان: این دسته استیکرها به وسیله خود شرکت یا اشخاص ثالث تهیه و به رایگان در اختیار مشترکان قرار می گیرد.

۳-۲ استیکرهای ممتاز: این دسته از استیکرها برای فروش به مشترکان هستند.

۴- استیکرهای با حامی مالی: برندها می توانند با پرداخت هزینه، استیکرهای مد نظر خود را در اختیار مشترکان قرار دهند؛ مثل اپلیکیشن Messenger

۵- حساب های رسمی؛ در این شیوه به دارندگان حساب های رسمی (مثل بانک ها) امکان دست رسی مستقیم به کاربران داده می شود. در واقع این یکی از بهترین روش های تعامل فعال کسب و کارها با مشتریان شان است. (مثل آنچه در اپلیکیشن لاین می بینیم)

۶- فروش کالا و لوازم مرتبط؛ در این شیوه مثلا عروسک ها، لباس ها و بازی های فیزیکی شخصیت های مطرح یک اپ یا موارد مشابه به فروش می رسد.

۷- فیلترها، وال پیپرها، تم ها و انواع محتوا؛ در این شیوه با فروش اقلام نام برده درآمد کسب می شود.

۸- بازی ها رایانه ای و فروش درون برنامه ای بازی ها و برنامه ها؛ اپ های پیام رسان با توسعه بازی های مختلف و برنامه های کاربردی و فروش مستقیم یا غیرمستقیم (درون برنامه ای) درآمدزایی می کنند.

۹- عملیات پرداخت؛ در این شیوه با ایجاد ارتباط با درگاه های بانکی امکان انجام دادن عملیات پرداخت از داخل اپ های پیام رسان فراهم می شود. (مشابه آن چه در اپلیکیشن وي چت می بینیم)

۱۰- موسیقی؛ استریم موسیقی از داخل اپ های پیام رسان؛ در این شیوه با شبیه سازی روش شرکت هایی مثل اسپاتیفای از استریم موسیقی یا فروش آن کسب درآمد می شود. (مانند سرویس موسیقی در اپلیکیشن لاین)

۱۱- درخواست تاکسی؛ در این شیوه اپ پیام رسان با عقد قرارداد با شرکت های «سفارش تاکسی» مثل اوبر آمریکایی یا اسنپ ایرانی، فرآیند سفارش تاکسی از طریق پیام رسان ها انجام می گیرد.

در این میان «آی مسیج» (iMassage) اپل و «الو» (Allo) گوگل بی هزینه و بی تبلیغات مستقیم در اختیار کاربران قرار می گیرند. این شرکت ها هزینه ساخت پیام رسان ها را به شیوه های دیگر (اپل بیشتر با فروش سخت افزار آیفون و گوگل با نگه داشتن کاربر در بستر این شرکت و استفاده غیرمستقیم از اطلاعات او برای ارائه تبلیغات هدفمند) تامین می کنند.

منبع: مجله دیجی کالا